Regie op ruimteclaims

Hoe verdelen we de ruimte?

De Omgevingsvisie Limburg (POVI) en Omgevingsverordening nemen een centrale plek in in het omgevingsbeleid van de Provincie Limburg. Het zijn echter geen statische documenten. Actuele maatschappelijke vraagstukken rond natuur, landbouw, water, energie, mobiliteit, woningbouw, bedrijventerreinen en stikstof vragen om oplossingen. En die oplossingen vragen voor een belangrijk deel om ruimte. En ruimte is schaars.

Na vaststelling van de POVI in oktober 2021 zijn wij samen met de gemeenten aan de slag gegaan om de POVI op regionaal schaalniveau verder uit te werken. Dan doen we aan de hand van zogenoemde ontwerpende onderzoeken. Ontwerpend onderzoek is een methode waarbij we stapsgewijs inzicht krijgen in welke (ruimtelijke) keuzes we kunnen en moeten maken. En tot welke (nieuwe) vraagstukken zo’n keuze kan leiden. Het ontwerpend onderzoek levert een ontwikkelperspectief op voor de regio.

Via het Programma NOVEX heeft het Rijk in diezelfde periode aangegeven meer regie te willen voeren op de ruimtelijke ordening. Dit gelet op de grote transities waar Nederland voor staat en ruimteclaims die hieruit voortvloeien. Daarin wordt aan alle provincies gevraagd om een gebiedsdekkend provinciaal Ruimtelijk Voorstel te maken (oktober 2023). Dat voorstel dient dan als basis voor een Ruimtelijk Arrangement tussen Provincie en Rijk (december 2023). In dat Ruimtelijk Arrangement komen afspraken over de ruimtelijke ontwikkeling van onze provincie én het realiseren van Rijksdoelstellingen.

We zien het Ruimtelijk Voorstel als onderdeel van een doorlopend proces. Voor nu willen wij in dat Voorstel de belangrijkste vraagstukken en dilemma’s rond alle ruimteclaims benoemen: “Op deze plek zitten beoogde ruimtelijke maatregelen uit diverse thema’s elkaar in de weg, zijn zij van elkaar afhankelijk of ontstaan er juist kansen waardoor we zaken in samenhang kunnen oppakken”.

De basis voor het Ruimtelijk Voorstel bestaat in belangrijke mate uit twee bouwstenen:
1. De ontwerpende onderzoeken [link indien beschikbaar] die voor en met de drie Limburgse regio’s in gang zijn gezet.
2. De trajecten van belangrijke sectorale programma’s voor de fysieke omgeving. Veel daarvan zijn parallel in voorbereiding, deels ook al in uitvoering .
Zie ook het startpakket waar het Rijk een overzicht biedt van 26 nationale programma’s [link startpakket].

In beide gevallen is er al sprake van een goede samenwerking met onze partners (gemeenten, Waterschap Limburg, belangenorganisaties). Na het Ruimtelijk voorstel en vervolgens het afsluiten van het Ruimtelijk Arrangement met het Rijk kan het totaalpakket (ontwerpende onderzoeken, Ruimtelijk Voorstel en Ruimtelijk Arrangement) als bouwsteen dienen voor een eventuele uitwerking van de POVI en Omgevingsverordening.

NOVEX gebieden
Voor de Peel en in Zuid-Limburg wil het Rijk zelf nadrukkelijker betrokken zijn bij de ruimtelijke ontwikkeling. Dat heeft er mee te maken dat de opgaven uit de 26 nationale programma’s hier op een ingewikkelde manier samenkomen. Het Rijk heeft ons gevraagd om voor deze gebieden een Ontwikkelperspectief op te stellen. Dat doen we dus via het ontwikkelperspectief dat uit de ontwerpende onderzoeken naar voren komt.

Zie ook de mededeling portefeuillehouder ‘regie op ruimteclaims [link].
Heb je nog vragen of aanvullingen, neem dan contact op via omgevingsvisie@prvlimburg.nl

Deze informatie wordt geboden op basis van huidige inzichten, waarbij op onderdelen nog onduidelijkheid bestaat. Met inachtneming van de complexiteit van/tussen sporen die allen een ruimtelijk component kennen, waarbij afstemming tussen samenhangende lijnen een doorlopend proces is.